kumlamasanayiKumlama hatlarında filtrasyon sistemleri, hem iş sağlığı ve güvenliği hem de operasyon verimliliği açısından vazgeçilmez bir unsurdur.
Kumlama sırasında yüksek basınçla püskürtülen aşındırıcı malzeme, yüzeyden kopan pas, boya parçaları ve ince tozlarla karışarak havaya yayılır. Eğer bu partiküller kontrol altına alınmazsa, çalışan sağlığını riske atar, ekipmana zarar verir ve kaplama kalitesini düşürür.
Aşağıda hem teknik hem de pratik yönleriyle detaylı inceleyebilirsiniz
1. Filtrasyon Sisteminin Kumlama Hattındaki Temel Görevleri
- Toz ve partikül kontrolü → İş alanındaki havayı temiz tutar, görünürlüğü artırır.
- Çalışan sağlığının korunması → Solunabilir ince partiküllerin (PM2.5, PM10) solunmasını önler, silikozis ve mesleki akciğer hastalıklarının riskini azaltır.
- Aşındırıcı geri kazanımı → Filtre sistemleri ile yeniden kullanılabilir aşındırıcı malzeme ayrıştırılır.
- Kaplama kalitesi → Tozun kaplama öncesi yüzeye yapışmasını engeller.
- Çevre koruma → Toz yayılımını önleyerek çevresel emisyon standartlarına uyum sağlar.
2. Kumlama Hatlarında Kullanılan Filtrasyon Sistemleri
| Sistem Tipi | Özellikleri | Avantajları | Kullanım Alanı |
|---|---|---|---|
| Kartuş Filtre Sistemi | Yüksek yüzey alanlı, değiştirilebilir filtre kartuşları | Kompakt, kolay bakım | Kapalı kumlama kabinleri |
| Torbalı Filtre (Baghouse) | Kumaş filtre torbaları ile yüksek hacim toz tutma | Uzun ömür, ağır toz yükü kaldırma | Büyük ölçekli endüstriyel kumlama |
| Siklon Ayırıcı | Merkezkaç kuvvetiyle büyük partikülleri ayırma | Aşındırıcı geri kazanımı, düşük bakım | Ön filtrasyon, aşındırıcı ayırma |
| Islak Filtre (Wet Scrubber) | Tozu suyla yakalayarak çöktürme | Patlayıcı toz riskini azaltır, ATEX uyumlu olabilir | Alüminyum, magnezyum tozu gibi patlayıcı ortamlarda |
3. Teknik Tasarım Kriterleri
- Hava Debisi → Kabin hacmine göre genellikle 0,5–1,0 m/s hava hızı sağlanmalı.
- Filtre Verimliliği → HEPA filtrelerde %99,97 (0,3 mikron partiküller için) verimlilik.
- Basınç Farkı İzleme → Filtre tıkanıklığını anlamak için manometre kullanılır.
- Otomatik Temizleme → Pulse-jet sistemi ile filtre yüzeyinden tozun periyodik olarak uzaklaştırılması.
4. Operasyonel Önemi
- İşçi Sağlığı → Toz konsantrasyonu, “Tozla Mücadele Yönetmeliği” sınırlarının altında tutulur.
- Verimlilik → Görüş alanı açık olduğunda kumlama hızı artar, hata oranı düşer.
- Ekipman Ömrü → Tozun havalandırma fanları, kompresörler ve elektrikli ekipman üzerinde birikmesini önler.
- Yasal Uyum → ISO 14001 (çevre yönetimi) ve ATEX gibi standartlara uyum kolaylaşır.
5. Bakım ve Kontrol Prosedürleri
- Filtre elemanları basınç farkı belirli seviyeyi aştığında değiştirilir.
- Siklon ve toz hazneleri düzenli boşaltılır.
- Fan kanatları ve kanallar toz birikimine karşı periyodik olarak temizlenir.
- HEPA filtreler sertifikalı değişim prosedürüne göre yenilenir.